Grote
Dołączył: 26 Kwi 2008
Posty: 45
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 7 razy Ostrzeżeń: 2/5
|
Wysłany: Nie 14:29, 27 Kwi 2008 Temat postu: **Ortografia** |
|
|
Więc tak dużo osób ma kłopoty z ortografią także chciałem umieścić taki poradnik jak pisać dobrze, na końcu podam PODSTAWY ortografii co i jak i dobrze by było jak by takie osoby się nauczyły tego
Na początku podam adres do Wielkiego Słownika Ortograficznego
[link widoczny dla zalogowanych]
Opis jest na stronie także nie będę kopiował tekstu
Oto magiczna strona, która poprawi twoje błędy : [link widoczny dla zalogowanych]
Można też ściągnąć jak najnowszą Mozille Firefox ( producent ma download na swoich stronach www )
A teraz TEGO mi się nauczyć ci co maja kłopoty z ortografią :
__________________________________________________ ________________
Ortografia - Pisownia wyrazów z "u"
Literę u piszemy:
# w większości polskich wyrazów, np.
artykuł, długo, gruntowy, lektura, płukać, pukać, reguła, śruba, tłumić;
# w wielu przyrostkach, np.
-un - zwiastun, opiekun,
-ulec - hamulec, budulec,
-uch - leniuch, dzieciuch,
-uchna - matuchna, córuchna,
-unek - pakunek, wizerunek,
-utki - malutki, skromniutki,
-us - dzikus, lizus,
-uszek - garnuszek, maluszek,
-uś - dzidziuś, synuś;
# w formach czasu teraźniejszego zakończonych na -uję, -ujesz, -uje, np.
promuję, promujesz, promuje,
gotuję, gotujesz, gotuje,
proponuję, proponujesz, proponuje;
# w różnych formach czasowników typu kuć, snuć, psuć, np.
kuję, kujmy, kujcie,
snuję, snujesz, snujcie, snuj,
psujesz, psujcie, psuj;
# w wyrazach:
zasuwka (od zasuwać), skuwka (od skuwać), okuwka (od okuwać), zakuwka (od zakuwać).
__________________________________________________ __________________
Literę ó piszemy:
# wtedy, gdy w innych formach tego wyrazu lub w wyrazach pokrewnych wymienia się na o lub e, np.
zawód - zawody,
stój - stoję,
móc - mogę,
dróżka - droga,
pióro - pierze,
brzózka - brzezina,
siódma - siedem,
przyjaciółka - przyjaciel;
# w rdzeniach czasowników w formach jednokrotnych w opozycji do wielokrotnych, w których wymienia się z głoską a, np.
wrócić - wracać,
skrócić - skracać,
mówić - mawiać;
# w cząstce -ów, -ówna, -ówka występującej jako końcówka lub część przyrostka, np.
bloków, projektów, operatorów, zeszytów, stołów,
Sokołów, Tarnów, Kraków,
Rodziewiczówna, Iłłakowiczówna,
kreskówka, kartkówka, stołówka;
# w niewielu wyrazach na początku:
ósemka, ósmy, ów, ówczesny, ówdzie;
# w kilkudziesięciu wyrazach, w których została zachowana historyczna pisownia oparta na dawnej wymowie, np.
chór, córka, czółno, góra, jaskółka, kłótnia, król, mózg, krótki, ogórek, stróż, źródło, wiewiórka, przepiórka, tchórz, żółw, żółty, późno.
UWAGA: Litera ó nie występuje nigdy na końcu wyrazu.
__________________________________________________ ___________________
Połączenie liter rz piszemy:
# gdy następuje wymiana głoskowa rz - r, np.
marzec - marca,
dworzec - dworca,
dobrze - dobry,
mierzyć - miara,
tworzyć - twórca,
przysporzyć - sporo,
dworzanin - dwór;
# w zakończeniach -arz, -erz, -mierz, -mistrz, np.
fałszerz, harcerz, pasterz, kołnierz, rycerz,
bajarz, blacharz, pisarz, ślusarz, tokarz,
kątomierz, ciśnieniomierz, Kazimierz, Włodzimierz,
zegarmistrz, ogniomistrz;
# po spółgłoskach p, b, t, d, k, g, ch, j, w, np.
przemoc, wyprzedaż, przekonanie, brzmienie, brzydota, zatrzymać, trzeba, drzwi, zedrzeć, krzak, zakrzepnąć, grzmot, grząski, chrzest, odchrząknąć, zajrzeć, dojrzały, wrzawa, wrzątek;
Do wyjątków należą:
a) wyrazy: kształt, kształcić, kształtny, wykształcenie, bukszpan, Oksza, kszyk (ptak), pszczoła, pszenica, Pszczyna, Pszoniak, wszystko, wszędzie, zawsze,
b) formy stopnia wyższego i najwyższego przymiotników utworzone przyrostkiem -szy
lub -ejszy, np.
lepszy, najlepszy, grubszy, najgrubszy, krótszy, najkrótszy, większy, największy, potężniejszy, najpotężniejszy,
c) partykuła -że, np.
zróbże, skądże, podajże, kopże,
d) wyrazy, w których zaczynająca się od ż część rdzenna stoi po przedrostku zakończonym na spółgłoskę, np.
obżartuch, odżałować, odżyć, nadżółkły, podżebrowy;
# w wielu wyrazach, w których dziś nie zachodzi już żywa wymiana rz - r, ale w których rz pochodzi z historycznego r, np.
rzeka (od: rieka), jarzębina (od: riabina), orzech (od: oriech), rzadki (od: riedkij), rząd (od: riad), rzepa (od: riepa).
__________________________________________________ ___________________
Literę ż piszemy:
# wtedy, gdy w innych formach tego wyrazu lub w wyrazach pokrewnych wymienia się na g, dz, h, z, ź, s, np.
trwożnie - trwoga,
pieniążek - pieniądz,
grożę - groza,
obrażać - obraźliwy,
drużyna - druh,
boży - boski;
# gdy występuje ona po literach r, l, ł:
drżenie, rżeć, ulżyć, łże;
# w partykule zakończonej na -że, -ż, np.
tenże, bądźże, stańże, weźże, jakże, cóż, któż, czyż, gdyż, jakiż;
# w wyrazach zapożyczonych po literze n, np.
aranżować, branża, oranżada, rewanż;
# w wielu wyrazach rodzimych zawierających historyczną głoskę ż oraz w wielu wyrazach zapożyczonych, np.
mżawka, gżegżółka, piegża, żal, żart, żniwo, życzenie, żywot, żółty, żegluga, żyrować, żakiet, żorżeta.
UWAGA: W wyrazach typu dżem, dżuma, dżentelmen, dżdżysty, dżoker litera ż jest częścią dwuznaku dż, a nie literą oznaczającą samodzielną głoskę.
__________________________________________________ ________________
Dwuznak ch piszemy:
# gdy w wyrazach i formach pokrewnych wymienia się na sz, np.
piechota - pieszo,
sucho - suszyć,
głuchy - głuszyć,
mucha - muszka,
duch - dusza;
# zawsze na końcu wyrazów, np.
strach, gmach, pech, na ulicach, na kolanach, o postaciach, o samochodach, Allach
z wyjątkiem wyrazów druh i Boh.
# z reguły po literze s, np.
schizma, schyłek, schemat, schizofrenia, schlebiać, schludny, scholastyka, schudnąć, schodzić, schab, schron.
__________________________________________________ __________________
Literę h piszemy:
# wtedy, gdy w innych formach tego wyrazu lub w wyrazach pokrewnych h wymienia się na g, ż, z, dz, np.
wahać się - waga,
druh - drużyna,
błahy - błazen,
wataha - watadze;
# w rozpoczynających wyraz cząstkach hiper-, hipo-, hekto-, higro-, np.
hiperbola, hiperpoprawny, hiperstatyczny, hiperwitaminoza, hiperinflacja,
hipoalergiczny, hipocentrum, hipodrom, hipokryta, hipochondryk, hipoteza,
hektolitr, hektopaskal, hektograf,
higrometr, higroskop, higromorficzny.
W innych wypadkach wątpliwości może rozstrzygnąć "Słownik ortograficzny".
__________________________________________________ ____________________
To by było na tyle.
Post został pochwalony 0 razy
Ostatnio zmieniony przez Grote dnia Nie 14:30, 27 Kwi 2008, w całości zmieniany 1 raz
|
|